Osteoporoza to choroba szkieletu charakteryzującą się zwiększonym ryzykiem złamań kości w następstwie zmniejszenia ich odporności mechanicznej.
ZDROWA KOŚĆ OSTEOPOROZA
Odporność mechaniczna kości jest uwarunkowana gęstością mineralną kości i jakością tkanki kostnej.
Kliniczną manifestacją osteoporozy są złamania.
Złamanie osteoporotyczne – złamanie niewspółmierne do sił je wywołujących do którego dochodzi samoistnie lub po niewielkim urazie, np. po upadku z pozycji stojącej, po wykluczeniu innej przyczyny.
Złamanie osteoporotyczne powstaje więc w wyniku banalnego, niewielkiego urazu, a często brak jest nawet potwierdzonego przez pacjenta zdarzenia, które mogło być powodem złamania – tak bywa zwłaszcza w przypadku złamań kręgów.
Charakterystyczne dla osteoporozy złamania główne, to złamania bliższego końca kości udowej, złamania kręgów (zazwyczaj lędźwiowych i piersiowych), kości ramiennej i promieniowej w odcinku dystalnym. Występują także złamania w innych lokalizacjach np. złamania kości miednicy, żeber czy kości piszczelowej.
Wyróżniamy osteoporozę pierwotną i osteoporozy wtórne.
Osteoporoza pierwotna występuje u ok 20 -25% kobiet po menopauzie (czyli w największej liczbie po 45 -50 roku życia) i w mniejszym odsetku u starszych mężczyzn.
Osteoporozy wtórne to takie, które powodowane są czynnikami innymi niż naturalne procesy starzenia i menopauzy.
Czynniki rozwoju osteoporozy:
– genetyczne i demograficzne: płeć żeńska, BMI<18 kg/m2, zaawansowany wiek, rasa biała i zółta, przebyte złamanie bliższego końca kości udowej u rodziców.
-zaburzenia hormonalne np. niedobór hormonów płciowych, nierodzenie, przedłużony brak miesiączki.
-nieprawidłowa dieta np. niedobory białkowe, mała podaż wapnia, zaburzenia gospodarki fosforanowej, niedobór witaminy D.
-stosowanie używek i siedzący tryb życia.
-leki np. GKS, hormony tarczycy w dużych dawkach, heparyna,
leki przeciwpadaczkowe, leki immunosupresyjne, inhibitory
pompy protonowej.
-choroby np. sarkopenia, nadczynność przytarczyc, nadczynność tarczycy, nadczynność kory nadnerczy , choroby wątroby z cholestazą, choroby zapalne jelit, ŁZS, ZZSK, RZS, przewlekła obturacyjna choroba płuc, cukrzyca, zespół nerczycowy, przewlekła choroba nerek, , nefropatie, białaczka szpikowa, chłoniaki, hemofilia, mastocytoza, talasemie, sarkoidoza, zaburzenia wchłaniania (celiakia), stan po resekcji żołądka, jelit.